MOOC: Definitie van blended learning

De eerste week van de MOOC: Blended Learning is vooral een introductie op het onderwerp. Brian Greenberg, Michael Horn en Rob Schwarz definiëren in de eerste video wat blended learning inhoudt.

Definitie van blended learning

Als uitgangspunt wordt de volgende definitie (in drie delen) gehanteerd: 

"Blended learning is een formeel educatief programma, waarin een leerling tenminste gedeeltelijk online leert en met enige controle door de leerling over de tijd, de plaats, het pad en het tempo..."

Met name het laatste deel van bovenstaande zin geeft iets essentieels aan: je hebt als leerling controle de leerroute en de snelheid waarmee je leert. Niet alle leerlingen leren in hetzelfde tempo. Soms begrijp je iets heel snel, maar soms heb je ook meer tijd en aandacht nodig om een concept te doorgronden.  En soms heb je ook verschillende perspectieven of uitleg manieren nodig om iets echt te beheersen. 

"... en gedeeltelijk onder begeleiding in een gebouw uit huis..."

Dit tweede gedeelte geeft aan dat ook het online leren onderdeel is van een schoolse omgeving.

"... en verschillende werkwijzen van het leerpad binnen een cursus of onderwerp zijn voor iedere leerling met elkaar verbonden voor een geïntegreerde leerervaring."

Dit derde en laatste gedeelte geeft aan dat datgene wat online gebeurt goed moet aansluiten bij datgene wat in de schoolse omgeving. Beide omgevingen moeten met elkaar op een logische wijze verbonden zijn en zijn een verlengstuk van elkaar.

Kritische noot

Greenberg en Horn plaatsen bij bovenstaande definitie een kritische kanttekening: nog niet alle software en digitale systemen zijn op dit moment in staat om die data-uitwisseling naadloos te laten verlopen. Het zou best nog een poos kunnen duren voordat dit technisch vlekkeloos kan verlopen. Maar hopelijk blijft dit proces zich continu verbeteren. Dat betekent dat veel dat behandeld zal worden in deze MOOC nog (slechts) een idee is, de realiteit is nog niet altijd zo ver. Desalniettemin is er al ontzettend veel mogelijk op het gebied van blended learning, maar je moet accepteren dat het hele concept zich (nog) in een vroeg stadium bevindt.

Praktische voorbeelden

Aan de hand van drie praktische voorbeelden kun je kijken of je enigszins begrijpt wat blended learning is. Zijn onderstaande voorbeelden nu wel of niet blended learning?

1. Leerlingen gebruiken in de klas tablets om vragen van de leerkracht te beantwoorden.
2. Als huiswerk kijken leerlingen een documentaire over de moord op John F. Kennedy. In de klas spelen de leerlingen de rechtzaak tegen Lee Harvey Oswald na.
3. Een leerkracht projecteert haar presentatie op het digibord en maakt annotaties op het bord, terwijl leerlingen aantekeningen maken op hun laptops.

Bij het eerste voorbeeld gebruiken leerlingen technologie in de klas. Wellicht een efficiëntere manier van werken, maar geen blended learning.

Het tweede voorbeeld is een vorm van blended learning, namelijk flipping the classroom. De instructie verplaatst zich naar de thuissituatie, waarbij leerlingen enige invloed hebben over de tijd en het tempo waarin ze leren. Terug in de klas krijgen ze de mogelijkheid voor verdieping op het onderwerp door een rollenspel.

In het derde voorbeeld wordt veel technologie gebruikt, maar louter als gereedschappen om de werkvorm zo effectief mogelijk te maken. De rol van de leerkracht en leerling blijft gelijk; er is geen sprake van meer gepersonaliseerd leren. Dit is een voorbeeld van technologie die het oude systeem verbetert. Dit is dus geen blended learning.

High quality blended learning

Greenberg en Horn zijn specifiek op zoek naar een definitie van wat zij high quality blended learning noemen. In bovenstaande definitie staat geen waardeoordeel over de kwaliteit van blended learning an sich. Er zijn zowel sterke uitwerkingen als zwakke uitwerkingen van blended learning te vinden. Kun je hoge kwaliteit van blended learning bepalen of definiëren? 

Volgens Greenberg en Horn bestaat high quality blended learning uit vier gebieden:

1. Gepersonaliseerd;
2. Beheersingsgericht;
3. Hoge verwachtingen;
4. Leerling-eigendom.

Ad 1. Gepersonaliseerd

Dit houdt in dat het leerproces aansluit bij de behoeften en de hiaten van elke individuele leerling, niet de klas als geheel.

Ad 2. Beheersingsgericht

Dit houdt in dat leerlingen pas verder gaan als ze een (deel)onderwerp echt compleet beheersen. Het betekent ook dat leerlingen te allen tijde kunnen demonstreren dat ze een (deel)onderwerp beheersen. Ze hoeven dus niet te wachten tot de leerkracht het toetsmoment bepaalt. 

Ad 3. Hoge verwachtingen

Elke leerling heeft duidelijk geformuleerde en strikte leerdoelen om hen voor te bereiden op de rest van de (school)loopbaan.

Ad 4. Leerling-eigendom

Dit laatste punt is essentieel. Het houdt in dat leerlingen over de vaardigheden, informatie en middelen beschikken om hun eigen leren te managen. 

Het zou prachtig zijn wanneer kinderen zelf aangeven wat ze willen leren en dat ook zelf aanpakken, zonder dat een leerkracht dat voorkauwt. Toch blijkt dit voor de meesten zeer moeilijk te zijn. Wanneer er geen deadlines zijn, geen vaste structuur of stok achter de deur is, worstelen de meeste leerlingen met voortgang. Blended learning zou hierbij kunnen helpen.

Blended learning draait om onderwijskundige leerprincipes en niet om het gebruik van technologie. Dat gezegd hebbende is het gebruik van technologie essentieel om blended learning te kunnen inzetten. Dat geldt zeker bij onderwijs op grote schaal en eventueel zelfs internationaal. 

Conclusie

De eerste video geeft een aardig beeld van wat ik kan verwachten van de rest van de MOOC. Ik vind het een prettig begin van deze cursus. De definitie is voor mij heel helder en sluit goed aan bij waar ik zelf op de HU Pabo mee bezig ben. Met name het stuk over high quality blended learning vind ik interessant, daar zie ik nog wel een wereld te winnen ten opzichte met waar ik nu mee bezig ben. Ik hoop dat de MOOC hier ook concrete handvatten voor biedt!