Het doel van deze sessie was om concrete lessen uit te denken waarbij de focus ligt op het gebruik van pen en papier en niet zozeer op technologie, oftewel de unplugged mogelijkheden.
Computational thinking
Gedurende de hele sessie had Joe Fletcher, creative director van Frog Design, op ontspannen wijze de leiding. Zijn expertise ligt in het bedenken van nieuwe creatieve producten en ideeën. Hij praatte alle onderdelen gemakkelijk aan elkaar en hielp iedereen met helder krijgen van de randvoorwaarden: nieuwe manieren vinden om kinderen iets te leren op het gebied van computational thinking, maar nagenoeg zonder gebruik van technologie.
Deborah Carter en Marja-Ilona Koski van NewTechKids toonden vier van hun lessen waarmee zij met jonge kinderen aandacht besteden aan programmeren en computational thinking. Dit zijn lessen rondom binaire code, het schrijven van een eenvoudig programma, het ontwerpen van een robot of rijdende LEGO auto. Deze lessen waren niet alleen ter inspiratie, maar golden ook als basis voor de brainstormsessie. In hun lessen staan diverse concepten van computational thinking centraal, zoals kritisch denken, probleemoplossend vermogen, ontwerp, prototypen, etc. Deze concepten zijn belangrijke uitgangspunten bij laagdrempelige activiteiten voor (jonge) kinderen.
 |
| Kinderen van zeven jaar schrijven code. |
Fletcher gaf aan dat het belangrijk is om het principe van programmeren eenvoudig uit te leggen. Veel mensen waarderen "analoge" voorbeelden om te begrijpen hoe programmeren nu eigenlijk werkt. Een mooie illustratie hiervan staat op www.codekinderen.nl, namelijk de Sandwich Robot:
Met deze informatie in ons achterhoofd gingen we aan de slag. De diversiteit onder de deelnemers was groot. Zo was er een aantal programmeurs, leerkrachten en kunstdocenten, maar ook studenten en deelnemers vanuit het bedrijfsleven. De groepjes werden heterogeen qua expertise samengesteld, wat de brainstorm zeker ten goede kwam!
Mijn brainstormsessie
Samen met drie anderen heb ik nagedacht over mogelijke lesactiviteiten. Als richtlijnen kreeg mijn groepje mee dat de concepten design, computational thinking en prototyping terug moesten komen. Uiteindelijk bedachten we drie mooie activiteiten:
- Flash Light Messaging
- Buzz Alarm
- Bricolage Picnic
Kinderen maken hun eigen zaklamp. Hierbij leren ze een stroomkring met een LED te maken (inclusief stroomvoorziening en schakelaar). Als de stroomkring werkt, kunnen ze deze doorontwikkelen tot een echte zaklamp. Bijvoorbeeld met een wc-rolletje, maar minder traditionele varianten kunnen natuurlijk ook! Zoals een spionagezaklamp, een brilzaklamp, een horlogezaklamp, etc.
Wanneer leerlingen een zaklamp hebben, kunnen ze deze gebruiken om met elkaar te communiceren. Bijvoorbeeld door morse code, binaire code of een zelf verzonnen code te signaleren. In teams kunnen leerlingen elkaar zo geheime berichtjes sturen.
Ad 2. Buzz Alarm
Dit is een variant op bovenstaande les waarbij leerlingen een geluidsalarm maken. In plaats van een LED kunnen zij een buzzer gebruiken. Voor de rest mogen de leerlingen hun alarm zo mooi, groot, gekleurd, onopvallend of indrukwekkend maken als ze zelf willen!
Ook met de buzzer kunnen leuke (programmeer)spelletjes worden gespeeld, bijvoorbeeld door één leerling te blinddoeken. Bij het horen van een bepaalde auditieve code, moet een functie worden uitgevoerd, bijvoorbeeld naar links draaien, rechtsdraaien of een stap naar voren nemen. Zo kan een kind proberen een parcours af te leggen. Uiteraard zijn ook hier allerlei variaties mogelijk.
Ad 3. Bricolage Picnic
De term bricolage is een vorm van ontwerpen, waarbij met beperkte middelen een bepaald doel behaald moet worden. Een mooi voorbeeld hiervan is in de film Apollo 13 (1995) waarbij een groep wetenschappers de opdracht krijgt een filterprobleem van de space shuttle op te lossen:
Bij ons specifieke lesidee krijgen leerlingen een flinke hoeveelheid eten en drinken, zoals een pak melk, een tros bananen, croissantjes, een pot pindakaas, etc. Daarnaast krijgen ze materialen waarmee ze iets moeten maken om al dat eten en drinken in te vervoeren. Deze materialen, bijvoorbeeld elastiek, papier, zakdoekjes, paperclips, etc. mogen op elke manier gebruik worden, maar al het eten en drinken moet in één keer meegenomen kunnen worden. Vervolgens trotseren de leerlingen met al het eten en drinken een hindernisbaan. Als dit succesvol is verlopen (of niet...) wordt er afgeloten met een gezamenlijke picnic!
De uitdaging bij bricolage opdrachten is om een balans te vinden tussen de spullen die vervoerd moeten worden en de materialen om mee te werken, Als leerlingen een plastic tas tot hun beschikking hebben om slechts één brood en een stuk kaas mee te vervoeren, is de uitdaging ver te zoeken.De materialen om mee te werken moeten dus niet zo overduidelijk zijn dat het eenvoudig is. Maar het mag ook niet onmogelijk zijn! Ook bij het verder uitwerken van dit lesidee komt de ontwerpsyclus en het testen van prototypes dus van pas...
Conclusie
Voor mij was deze brainstormsessie een succes. Niet alleen was het ontzettend gaaf om met veel verschillende diciplines gezamenlijk na te denken over betekenisvolle activiteiten voor jonge kinderen, maar het voelt vooral als een verdieping van mijn eigen begrip over computational thinking. Ik heb nu een helderder beeld welke concepten allemaal een rol spelen en ook welke onderwijskundige uitgangspunten belangrijk zijn bij het ontwerpen van lesactiveiten.
Nu is het vooral interessant welke lessen van de brainstorm daadwerkelijk worden doorontwikkeld tot concrete lespakketten. Tijdens de EU Code Week wil NewTechKids deze activiteiten daadwerkelijk gaan uitvoeren. Ik wil proberen om zo veel mogelijk betrokken te blijven bij de ontwikkelingen!
Al mijn foto's (ook van de rondleiding door Google HQ) staan online via https://flic.kr/s/aHsk9crXRN
en ken je deze al? http://www.csunplugged.nl/
BeantwoordenVerwijderenDag Cobie,
BeantwoordenVerwijderenDie website ken ik zeker! Daar staan veel mooie activiteiten, dank voor het toevoegen.
Don