maandag 14 december 2015

Kickoff Platform Maker Education

Op vrijdagavond 11 december was de kickoff van het Platform Maker Education op de schitterende locatie van X11 in het centrum van Utrecht. Ik had het voorrecht om hiervoor uitgenodigd te zijn. Het was bijzonder om te zien hoe ruim 40 deelnemers uit heel Nederland ontzettend enthousiast op vrijdagavond (!) bij elkaar kwamen om na te denken over hoe maker educatie in Nederland beter vorm kan krijgen, of hoe het überhaupt (op grotere schaal uitgevoerd) kan worden. Hieronder staan mijn bevindingen van de avond.

De algemene leiding van de avond was in handen van Arjan van der Meij, één van de voorlopers op het gebied van maker educatie. Op http://makered.nl staat ontzettend veel informatie over wat Arjan en anderen zoal doen op dit gebied. Arjan opende de avond met de mededeling dat het een historisch moment was: "We gaan het onderwijs beter maken. En we gaan het gewoon doen!"


Nieuwe Techniek
Henk (Rotslab), Jeppe en Michiel (X11) hielden een korte presentatie over wat zij doen op het gebied van maker educatie. X11 is een VMBO school voor leerlingen die bewust kiezen voor het creatief-technische. Zij krijgen een ruim aanbod voor alle vormen van maken, zowel met oude gereedschappen als nieuwe technologieën. Bijvoorbeeld het vak Nieuwe Techniek dat vier belangrijke uitgangspunten heeft die te herleiden zijn tot de grondlegger van het contructionisme, Seymour Papert:
  1. Betekenisvol leren;
  2. Leren door te maken;
  3. Multi disciplinair;
  4. Open en delen.
Michiel gaf enkele voorbeelden van wat dit vak concreet inhoudt voor leerlingen:
  • Jaar 1: maak een alarm met behulp van LittleBits. 
  • Jaar 2: ontwerp een game mét controller met behulp van Scratch en Makey Makey.
  • Jaar 3: ontwerp een huis met behulp van TinkerCad en een 3D-printer.
Het uitgangspunt bij deze opdrachten is telkens dat de docent vrijwel niets vertelt of uitlegt over de materialen waarmee de leerlingen aan de slag gaan. Ze moeten alles zelf uitvogelen. Dat zorgt voor ontdekken, frustratie, vragen, spieken, etc. Maar uiteindelijk zorgt het vooral voor echt begrip van het materiaal, creatieve toepassingen en het besef dat je zelf in staat bent om iets onbekends eigen te maken. Zoals leerlingen ook aangeven: "Wij zijn de toekomst, wij weten hoe de toekomst er uit ziet."


Opbrengsten van maker educatie
Volgens Michiel en Jeppe heeft maker educatie voor zowel de leerling als de docent duidelijke opbrengsten. Voor de leerling:
  • Veel aandacht voor vaardigheden;
  • Betekenisvol leren;
  • Kritisch positief over techniek;
  • Meer creatief gereedschap;
  • Leren ontdekken, testen, proberen, etc.
Voor docenten:
  • Continu leerproces en onderzoek;
  • Leerlingen zijn snel, maar ik ben expert;
  • Helpen het leren vast te leggen en zichtbaar maken;
  • Zoeken naar frustratie in het leren;
  • Meer creatief gereedschap.
Vooral het feit dat leerlingen het iteratief proces vastleggen zorgt voor hoge leeropbrengsten. Het maakt inzichtelijk welke denkstappen worden genomen en hoe iets zich doorontwikkelt tot een werkbaar product.

Vormgeven aan het Platform Maker Education
Om vorm te geven aan het Platform Maker Education gaf Karien van Waag Society een korte introductie. Zij gaf duidelijk aan dat bij deze kickoff de experts aanwezig waren, maar dat het nu de tijd is (ook politiek gezien) om maker educatie breed uit te rollen in Nederland. Om daar concreet mee aan de slag te gaan, gingen we in vijf verschillende werkgroepen aan de slag rondom onderstaande onderwerpen. Elke werkgroep ging verder uitdenken hoe dat onderwerp vorm moet krijgen.
  1. Vouchersysteem;
  2. Onderzoek;
  3. Lesmateriaal;
  4. Website;
  5. Leergemeenschap.
Ad 1. Vouchersysteem
Het vouchersysteem stelt enkele scholen in staat om een kleine financiële vergoeding te krijgen waarmee ze kunnen kennismaken met een fablab of maker educatie in de buurt. Maar er zijn ook vouchers beschikbaar voor scholen die al één en ander doen op dit gebied en zich verder willen verdiepen.

Ad 2. Onderzoek
Het is interessant om te gaan meten wat maker educatie nu concreet oplevert voor het onderwijs. Het is relevant om onderzoek te doen naar ontwikkelingen in het creatieve proces en de meerwaarde van maker educatie voor het nieuwe leren.

Ad 3. Lesmateriaal
Ongetwijfeld is er allerlei lesmateriaal dat door individuele docenten is ontwikkeld. Het Platform wil zo veel mogelijk materialen verzamelen, vertalen en ontsluiten voor iedereen.

Ad 4. Website
De website www.makereducation.nl moet dé plek worden waar het Platform alle informatie kwijt kan. Zowel algemene informatie over maker educatie, als een actuele agenda, het lesmateriaal, het aanvragen van vouchers en relevante blogs.

Ad 5. Leergemeenschap
De leergemeenschap is een rijke afvaardiging van experts die regelmatig uitwisselen wat er speelt en wat er moet gebeuren. Het idee is om met elkaar kennis en ervaringen uit te wisselen en te verdiepen.


De werkgroep Onderzoek
Zelf koos ik voor de werkgroep onderzoek. Dat vind ik een interessant onderwerp omdat  (wetenschappelijke) evidentie belangrijk is om doorgang te vinden bij een grote groep mensen. Bovendien heb ik als docent aan de Pabo toegang tot veel basisscholen die vaak ook bezig zijn met pratijkonderzoek. Alle derde- en vierdejaars studenten moeten praktijkonderzoek doen op hun stageschool, waarbij ik hen weer kan begeleiden.

Deze werkgroep bestond uit twaalf personen vanuit een zeer diverse achtergrond (ROC Amsterdam, TU Eindhoven, Kennisnet, VO scholen, etc.). Met elkaar hebben we een uur nagedacht over welke onderwerpen allemaal gerelateerd zijn aan maker educatie, zoals constructionisme, ontwerpend leren, low floors, wide walls en high ceilings. En welke onderwerpen belangrijk zijn om te onderzoeken, zoals toetsing, bottom-up strategie, iteratief proces en differentiatie.

Ook boog de groep zich over een voorstel van diverse onderzoeksvragen, zoals Kan maker educatie enthousiasmeren voor en interesseren in nieuwe technieken/technologie? En vervolgens de vraag hoe dit onderzocht zou kunnen worden.

Natuurlijk bleek een uur veel te kort om over dit soort zaken met elkaar na te denken. Misschien heeft het nog wel meer vragen opgeleverd dan antwoorden. Maar het is goed om dit denkproces gezamenlijk te doorlopen en elkaars netwerk en expertise te kunnen gebruiken.


Hoe nu verder?
Aan het eind van de avond werd per werkgroep een korte samenvatting gegeven. De werkzaamheden van de werkgroep onderzoek heb ik hierboven al beschreven. Andere werkgroepen hadden een soortgelijk denkproces doorgemaakt, waarbij er wel keuzes gemaakt werden, bijvoorbeeld dat lesmateriaal gratis gedeeld moet worden, maar ook talloze nieuwe vragen naar voren kwamen, bijvoorbeeld hoe de kwaliteit van lesmateriaal bepaald moet worden.

Voor elke werkgroep gold dus eigenlijk dat het een mooie eerste aanzet was, maar dat vervolgsessies zeker nodig zijn om plannen meer vorm te geven en daadwerkelijk uit te voeren. Maar dat gold eigenlijk ook voor de kickoff van het Platform an sich.

Conclusie
Het was een zeer dynamische kickoff met ontzettend veel gepassioneerde betrokkenen. Ik vond het een zeer fijne beleving om erbij te mogen zijn en ik ben heel benieuwd naar het vervolg. Een terechte vraag vanuit de groep was wat nu precies de formele status van dit Platform is. Hoe verhoudt het zich tot bijvoorbeeld het ministerie van OCW? Kortom, wat is de waarde van deze club mensen? Op die vraag moest Arjan het antwoord nog even verschuldigd blijven, want dat is (voorlopig) nog wat vaag.

Ik hoop dat hier snel duidelijkheid over komt, want het zou toch enorm jammer zijn als de expertise die aanwezig was tijdens deze kickoff onbenut zou blijven.


Al mijn foto's van deze bijeenkomst zijn te bekijken via https://goo.gl/photos/qV8Rv2NSaEcZHccW9

Geen opmerkingen:

Een reactie posten